Upgrade procesora

[jarekhell1]

Witam,

przymierzam się do wymiany procesora na nowszy. Mam jednak dylemat co do pozostałych części, a dokładnie czy wymagają wymiany na nowe.

Obecny zestaw:

- procesor: AMD Ryzen 7 1700x

- chłodzenie: Chłodzenie CPU SilentiumPC Grandis 2 XE1436 (SPC154)

- płyta główna: Gigabyte GA-AB350-GAMING 3

- karta graficzna: GTX 1050ti

- RAM: HyperX Fury, DDR4, 16 GB, 2400MHz, CL15 64gb

- zasilacz: MODECOM Volcano 650 120mm

Chcę wymienić Ryzena 7 1700x na Ryzena 9 3900x. Mam tutaj kilka pytań:

- ryzen 9 ma załączone chłodzenie, jednak czy jest ono wystarczające ? różne opinie są. Czy to które mam obecnie mogło by zastąpić do do niego dołączone, czy muszę kupić nowe ? Jeśli tak to jakie będzie najlepsze ?

- płyta główna - tutaj myślałem nad wymianą na Gigabyte B450 AORUS ELITE

- zasilacz - czy 650W przy takim zestawie wystarczy ? czytałem gdzieś w necie że potrzeba tutaj 850W, ale czy napewno ? Grafiki nie planuję wymieniać napewno w najbliższym czasie (dostępność na rynku leży). W przypadku włożenia zamiast GTX jakiegoś RTX'a zgodzę się że zasilacz będzie zbyt słaby, ale pod samego ryzena 650W nie wystarczy ?

Nie chciałbym wymieniać rzeczy których nie muszę, stąd moje zapytanie. Bardzo proszę o podpowiedź.

Pozdrawiam i dziękuję :)

 

[blood_brother]

Chłodzenie będzie pasowało.

Zasilacz bym wymienił z troski o sprzęt na jakiś markowy, 650-750W z certyfikatem GOLD w zupełności wystarczy. Uprzedzam, że średnio z dostępnością zasilaczy jest teraz. Na upartego ten zasilacz da radę, ale powinieneś mieć z tyłu głowy, że to marny zasilacz i może pociągnąć resztę sprzętu w razie awarii.

Płyta powinna dać radę bez OC. Kiedyś krążył po necie wykaz płyt z obciążalnością sekcji zasilania, ale nie mogę teraz go znaleźć.

 

Edit: pamiętaj tylko kupić nową pastę termoprzewodzącą jeśli zostawiasz Grandisa. Być może jest w zestawie z procesorem, ale może być zaaplikowana od razu na dołączony cooler.

 

Edytowane 23 Luty 2021 przez blood_brother

[KLICEK]

jakby co to tu czasem, wpadaja promki na rozny sprzet 😉 

 

[jarekhell1]

25 minut temu, blood_brother napisał:

Chłodzenie będzie pasowało.

Zasilacz bym wymienił z troski o sprzęt na jakiś markowy, 650-750W z certyfikatem GOLD w zupełności wystarczy. Uprzedzam, że średnio z dostępnością zasilaczy jest teraz. Na upartego ten zasilacz da radę, ale powinieneś mieć z tyłu głowy, że to marny zasilacz i może pociągnąć resztę sprzętu w razie awarii.

Płyta powinna dać radę bez OC. Kiedyś krążył po necie wykaz płyt z obciążalnością sekcji zasilania, ale nie mogę teraz go znaleźć.

 

Edit: pamiętaj tylko kupić nową pastę termoprzewodzącą jeśli zostawiasz Grandisa. Być może jest w zestawie z procesorem, ale może być zaaplikowana od razu na dołączony cooler.

 

Czy taki zasilacz da rade ?

https://www.morele.net/zasilacz-silentiumpc-supremo-fm2-gold-750w-spc169-1243755/

Płyta powinna dać radę, ale która ? Ta którą mam, czy ta którą pisałem że planuję wymienić ?

[blood_brother]

Osobiście nie jestem fanem tej marki (SPC), ale może to zaleciałości z początku ich istnienia, gdzie ich produkty były co najwyżej "takiese". W każdym razie na pewno nie będzie to zły zasilacz, ludzie ich z powodzeniem używają.

Mówię o płycie na B450. Tak teraz czytam o Twoim obecnym chipsecie, B350, to w sumie jeśli wystarcza Ci obecna płyta to powinien na niej siąść 3900X bez większych problemów. Tzn. może być wymagana update biosu, żeby ruszył nowy procek, ale z racji, że masz tam wciąż jakiś procesor to powinna to być formalność. W sumie to na pewno będzie trzeba zrobić update biosu, bo chyba w chwili premiery B350 nie było jeszcze w ogóle 2nd gen Ryzenów. Zaznaczam tylko, że czytałem o chipsecie, a nie o Twoim konkretnym modelu płyty. Tu musisz już sam doczytać i podjąć decyzję, bo wiadomo są gorsze i lepsze płyty z każdym chipsetem. Nie wiem jak wypada Twoja obecna.

Edit:

Zapomniałem o linku do artykułu: https://www.techpowerup.com/review/amd-ryzen-9-3900x-tested-on-cheap-b350-motherboard/

Edytowane 23 Luty 2021 przez blood_brother

[jarekhell1]

Pytałem teraz jeszcze w x-komie w obsłudze klienta, powiedzieli mi że pod tą konfigurację sprzętową zasilacz ten który mam wystarczy - ale jednak będę chciał go wymienić - a z płyt głównych zamiast B450 lepiej wybrać MSI X470.

Finalnie chyba zdecyduję się właśnie na X470 i ten SPC który podesłałem. Ewentualnie narazie zostawię ten zasilacz który mam, i będę obserwował jak się zachowuje podczas obciążeń renderem. Jak będzie kłopot to wymienię.

[blood_brother]

Z tym zasilaczem co masz jest tylko jeden problem, bo sprzęt na pewno będzie na nim działał. Jest kiepskiej jakości. Na 87% będzie działał i nic się nie będzie działo. Ale jeśli zdarzy się te 13% jest dużo szansa, że zabierze ze sobą resztę sprzętu w przeciwieństwie do markowych, certyfikowanych zasilaczy. Po prostu uczulam, żebyś był tego świadom. Jeśli Ci to nie przeszkadza, spoko 🙂

Co do X470 pamiętam, że jak sam zmieniałem platformę to zastanawiałem się między X470 i X570. Właściwie wszystkie MSI z X470 mają bardzo kiepskie sekcje zasilania procesora, co skutkuje, albo mocnym grzaniem się całej płyty, albo zbijaniem wydajności, zwłaszcza przy 3900X. Chyba tylko flagowy Asrock Taichi miał z zapasem sekcję zasilania dla tego procesora. W przypadku X470 dopytaj też w sklepie, czy mają już nowy bios obsługujący.

Sam zdecydowałem się na X570 i działa. Wydaje mi się, że w tej chwili pewnym kompromisem jest B550. Jak ja kupowałem to nie było jeszcze płyt na tym chipsecie.

Znalazłem w końcu tę tabelkę, którą się mocno wspierałem przy wyborze płyty, ale to było prawie rok temu. Do tej pory pojawiły się nowe chipsety, ale jakiś ogólny pogląd daje. https://docs.google.com/spreadsheets/d/1d9_E3h8bLp-TXr-0zTJFqqVxdCR9daIVNyMatydkpFA/htmlview#gid=639584818

[jarekhell1]

Dziękuję za podpowiedzi 🙂

Poczytam jeszcze o tych płytach i coś wybiorę. Przemyślę jeszcze raz też ten zasilacz.

[jarekhell1]

Kupiłem procka, płytę B550 i zasilacz o którym pisałem. Chłodzenie zostawiłem grandisa.

Mam teraz jeszcze takie pytanie, bo nie znam się na tym aż tak dobrze. Jakie temperatury Ryzen osiąga przy pełnym obciążeniu w trakcie renderu ? Albo jakich temperatur nie powinien przekraczac ? Obecnie ustawiłem napięcie na 1.15V, pokazuje mi temperatury ok. 69-72 stopnie. Na samym początku automatycznie było ustawione na 1.45V, temperatury pokazywał 80+ stopni.

Jak to poprawnie ustawic, i jakich temperatur nie przekraczac zeby nic sie nie stalo ?

 

[blood_brother]

Przy jakim obciążeniu te temperatury? Jakieś benchamrki, czy po prostu grałeś/renderowałeś coś? Moim zdaniem do 85C jest akceptowalne. Wiadomo, że im niższa temperatura tym trochę żywotność sprzętu rośnie, ale to raczej nieodczuwalny wzrost dla przeciętnego użytkownika. Masz jakieś dodatkowe wiatraki w obudowie? Może być też tak, że ten Grandis jest na styk dla tego procka. Na pewno jest cichszy od fabrycznego, bo ten to trochę suszarka.

W kwestii undervoltingu to nie ma złotej zasady. Generalnie schodzisz najpierw o 0.1V, testujesz, czy platforma jest stabilna, potem kolejne 0.1V, jak zacznie się sypać, to albo zmniejszasz skok, albo zostawiasz na jeszcze stabilnym poziomie.

Edit: z tego co czytam, to ludzie średnio schodzą do 1,25V zachowując pełną stabilność, ale jeśli u Ciebie przy 1,15V jest ok, to bym zostawił. Ewentualnie jeśli komp zacznie sypać błędami/BSODami, to zwiększ napięcie.

Edytowane 27 Luty 2021 przez blood_brother

[KLICEK]

jak ja mialem swojego 3900 temperatura w spoczynku 65 stopni (na krakenie) i 80 w stresie, wiec u Ciebie chyba wszystko ok 🙂

 

Teraz mam maly update na 3950 spoczynek 42 stopnie, stres 65, to samo chlodzenie 

[blood_brother]

65C w idlu to jakiś kosmos 😛 Może coś z pastą miałeś nie tak, albo jakieś niewyłączone boosty. Dobrze, że teraz jest ok 🙂

[KLICEK]

nie wiem, skladali mi to w Xkomie, zakldam ze zrobili to dobrze 🙂 Tutaj kolega ma takie same temperatury wiec strzelam ze dla tego procka to standard. Wiadomo ze jakby ktos jeszcze dal znac jakie ma temperatury to by bylo super 🙂 Dodam tylko ze maszyna dzialala stabilnie 🙂

 

Co do nowego procka, to kupilem sobie taka swoja paste Kryonaut thermal grizzly i polecam serdecznie 🙂

[jarekhell1]

Te temperatury przy obciazeniu 100% CPU na renderze sceny w blenderze - 20 min ciaglej pracy, na 1.15V nic sie nie sypało, temperaturę trzymał 69-72 stopnie. W spoczynku Ryzen master pokazuje 32-40 stopni, takie wahania ale generalnie nie przekracza tej wartosci.

Na ryzenie 7 1700x przy renderze trzymal mi poziom 75 stopni, dlatego tutaj jak zobaczylem na starcie 80+ to troche sie zmartwilem, ale z tego co piszecie wyglada na to ze jest ok, uspokoilem sie 🙂

W obudowie mam w sumie 3 wiatraki (Zalman R1).

Paste kupilem Thermal Grizzly Aeronaut, troche po fakcie zorientowalem sie ze moglem wziac lepsza, ale najwyzej jak bede mial problemy z temperatura to kupie i wymienie po prostu.

[blood_brother]

Dla pewności możesz zapuścić jakiś strestest dla CPU. 20 minut to dużo i niedużo. W każdym razie jakby coś się działo to masz trop 🙂

Ja mam 3700X więc trochę mniej rdzeniuuuf 😛

W kwestii pasty, wszędzie mam Kryonauta i również polecam 🙂

[mrys]

Optymalna temperatura w stresie dla Ryzenów to ok. 65 - 75 stopni - krytyczna 95 stopni. W idlu ok. 35-40 stopni. należy pamiętać, że to nie jest delta temperatur, tylko suma temperatury otoczenia i pracującego procka. W lecie może zatem być trochę więcej niż teraz.
Od pół roku użytkuję Ryzena 9 3950X. Podczas renderingu, nawet dłuższego dobijam do ok. 65-76 stopni. W idlu właśnie ok. 40 stopni. To wszystko na chłodzeniu powietrznym (Scythe Fuma 2 - nota-bene bardzo polecam) i bardzo przewiewnej budzie, co ma duże znaczenie. 
Ważnym elementem całości jest jakość sekcji zasilania płyty głównej. Im lepsza tym mniej się grzeje. Jak wybierałem płytę to padło na Tuf Gaming B550 Plus Asusa właśnie dlatego, że w testach wykazywała się świetnymi właściwościami termicznymi - pod innymi względami to taki średniak. 

W sieci znaleźć można sporo materiałów na temat undervoltingu Ryzenów i informacji, że działają domyślnie na 1,4-1,5 V, co może im skracać życie. AMD nie zaleca undervoltingu i są ku temu dobre powody. Przede wszystkim procesor NIE pracuje ze stałym 1,4 V. W idlu i mniej obciążających działaniach zjeżdża nawet do ok 0,4 V. Większość czasu spędza właśnie na niskich napięciach. Jedynym softem, który prawidłowo to pokazuje (podobnie jak częstotliwości rdzeni) jest Ryzen Master. Inne samym swoim działaniem wybudzają procesor, co zaburza wyniki.

Bardzo ciekawym "must have" (ale nie dla każdego *) dla Ryzenów jest Clock Tuner for Ryzen napisany przez człowieka o ksywie 1usmus. Program ten pozwala nie tyle na podkręcanie co na "regulację" pracy procesora. Zanim się go jednak użyje warto przeczytać wątek na Guru3d i zdecydować, czy gra jest warta świeczki. Program robi to co robi prawie automatycznie testując parametry pracy procka i tworząc profil, ładowany przy starcie Windowsa (w 40% startów trzeba to zrobić ręcznie). Rdzenie w Ryzenach sa grupowane w dwóch chipletach (CCD), z których każdy zawiera dwie grupy (CCX) po cztery dla 3950 i po trzy dla 3900 rdzenie. Clock Tuner for Ryzen pozwala na ustawienie oddzielnych częstotliwości dla każdej z grup CCX w oparciu o możliwości najsłabszego rdzenia.

W moim przypadku R9 3950X okazał się "silver samplem", czyli średniakiem. Przed optymalizacją za pomocą CTR w Cinebench uzyskał 9120 punktów. Po niej ok. 9880. Golden i Platinum sample czasem przekraczają 10000. 

Jednak ważniejsze od kilkuprocentowego wzrostu wydajności jest obniżenie napięcia szczytowego do 1,20 V i ZNACZNA poprawa kultury energetycznej pracy co zmniejsza m.in. obciążenie chipsetu płyty. 

Co do RAMu to osobiście nie zauważyłem szczególnego wpływu jego częstotliwości na wydajność procesora. Pierwotnie miałem ustawione 2133, bo zapomniałem zmienić - potem ustawiłem zgodnie ze specyfikacją kości na 3200 i nie zauważyłem jakichś znaczących różnic.

Co do legendarnego boosta to nie oznacza on, że wszystkie rdzenie mogą dobić do 4,7. Robi to (w teorii) tylko ten najlepszy. Ja zauważyłem maksymalnie 4.5. Ponieważ jednak wydajność pojedynczego rdzenia nie ma dla mnie żadnego znaczenia to mnie to w ogóle nie boli. 

------------
* - niewielka cześć użytkowników nie zauważyła wpływu CTR na pracę procesora a często wręcz miała kłopoty. Czasem wersja beta programu przynosiła lepsze rezultaty niż docelowa 1.1. Prawdopodobnie jego skuteczność zależy od jakości procesora i konfiguracji całego systemu. Co ważne - CTR poprawiając ogólną wydajność najczęściej zmniejsza przy okazji wydajność pojedynczego rdzenia. Dlatego nie jest to program dla każdego. Screeny z RM w idlu i w stresie z uzyciem CTR. Bez niego parametry TDC i EDC były ZNACZNIE wyższe.

 

Edytowane 28 Luty 2021 przez mrys

[daromir]

Również posiadam tego procka, R9 3900x, pracuje na - 1.3v

w idle - poniżej 40 st.

przy dłuższym stresie (12x4.1 GHz) - 68-70 st.

Chłodzenie powietrzne Noctua u12a.

[JmTm00]

Kurcze, u mnie na R9 3950 idle to 47° a  stres 80°  na Noctua D15s 😞

EDIT: a niee stres to 70°, ech w sumie zależy czym się sprawdza 😄

 

Edytowane 1 Marzec 2021 przez JmTm00

[KLICEK]

8 godzin temu, JmTm00 napisał:

Kurcze, u mnie na R9 3950 idle to 47° a  stres 80°  na Noctua D15s 😞

EDIT: a niee stres to 70°, ech w sumie zależy czym się sprawdza 😄

 

nie przejmuj sie, tez zauwazylem ze ryzen master pokazuje srednio nizsze temperatury 😉

u mnie idle 42 stres 65 na AIO krakena (apka krakena), z tym ze przez 99% czasu mam ustawiona chlodnice na 800 obrotow wiec chlodzenia nie slychac i jest ciut mniej wydajne przez to 😉

[jarekhell1]

Mam do Was jeszcze jedno pytanie, ja jestem raczej laikiem w temacie ustawien BIOSu itd.

W Ryzen Master ustawiam ręcznie szybkość zegarów i napięcie jak na zdjęciu poniżej (zdjęcie robione podczas renderu)

Tak wygląda menadżer zadań w tym czasie

Kłopotliwe jest to, że za każdym razem jak włączam kompa musze odpalić Ryzen Mastera i dać mu "apply" żeby te ustawienia pamiętał. Czy da się jakoś ustawić to, żeby te ustawienia były automatycznie wczytywane i pamiętane ?

 

[blood_brother]

Tu niestety nie pomogę, bo nie używałem nigdy tej aplikacji. Ale teraz nie jest to tak ustawione, że trzyma go na stałe na 3,8GHz?

[jarekhell1]

Tak, teraz jest. Chodzi o to, że po każdym włączeniu komputera musze odpalac aplikacje, i klikać "apply" żeby tak trzymał. Inaczej z automatu jest ustawione w profilach na "default", czyli 4+ GHz i napiecie 1.45V.

Chciałbym nie musiec zawsze myslec o tym ze trzeba odpalic program i zmienic mu profil.

[blood_brother]

Internety piszą, że specjalnie twórcy nie dali takie możliwości i ludzie po prostu przenoszą te ustawienia na sztywno do BIOSu. W sumie ma to sens, bo jak przegniesz z ustawieniami i zrobisz autostart, to komputer wpadnie Ci w restartującą się pętle i nie będzie łatwo go postawić bez grzebania w systemie.

U siebie w laptopie, co prawda z Intelem, używam do undervoltingu programu ThrottleStop i on ma opcje autostartu. Nie wiem jednak, czy pozwala na OC i czy gada z Ryzenami.

[mrys]

Tak, jak napisał blood_brother - Ryzen Master wymaga ręcznego startu i aplikacji profilu. W przypadku CTR, o którym pisałem wcześniej dzieje się to automatycznie - tzn. CTR startuje wraz z systemem i wczytuje profil. W praktyce jednak ok. 40% startów systemu pomija CTR (mimo iż proces jest w shedulerze Windowsa) i trzeba go uruchomić ręcznie. Po uruchomieniu można go zamknąć. Profil pozostaje wczytany.

CTR w czasie tworzenia profilu kolejno testuje ustawienia aż znajdzie te bezpieczne i najbardziej wydajne. Co ważne - CTR korzysta z Ryzen Mastera, więc to nie są programy kolidujące ze sobą. Niektórzy po stworzeniu profilu w CTR nie aplikują go lecz przenoszą ustalone parametry do BIOSA. Wtedy nie ma problemu z ew. niewczytaniem profilu.

Natomiast ustawienie stałego taktowania na sztywno nie jest dobrym pomysłem. Jak rozumiem, procek cały czas chodzi na 3,8? W spoczynku też? Pytam, bo nie kombinowałem z RM.

[jarekhell1]

Nie nie, on nie pracuje cały czas na 3,8. Tu chodzi o to że podczas stresu nie pracuje na więcej niż 3,8. A przynajmniej tak to rozumiem.

W spoczynku Rm wyglada tak

Generalnie - chcę po prostu żeby procek w czasie stresu nie pracował na więcej niż 3,8 (nie chcę go overclockować, nie wiem czemu, ale mam gdzieś zakodowane że przez to może się z nim coś stać 🙂 ) i żeby trzymał mi napięcie 1,2V (trzyma odpowiednią temperaturę). W BIOSie znalazłem tylko ustawienie napięcia, ale nie ogarniczenia GHz.

Przetestuje jeszcze dzisiaj tego CTR.

Nigdy nic nie robilem z procesorami, poprzedni zamontowalem i juz wiecej go nie ruszalem, dopiero co poznaje jak to wszystko działa 🙂

Edytowane 5 Marzec 2021 przez jarekhell1

[blood_brother]

Wrzuć sobie jakiś monitor taktowania z wykresem na wszelki wypadek, bo wydaje mi się, być może błędnie, że on teraz będzie trzymał na stałe 3,8GHz. W kwestii napięcia, to nie wiem jak w stacjonarnych prockach, ale w laptopach można ustawić offsetowe napięcie. Czyli procek sam sobie zmienia napięcia w miarę potrzeb, ale z zadaną korektą, bo trzymanie procka na stałym napięciu też nie jest jakieś super korzystna w kwestii długowieczności.

Ale nie znam tej aplikacji i może ona działa tak jak powinna tylko ma taki mocno uproszczony interfejs.

[jarekhell1]

Mam jeszcze jedną prośbę.

Zostawiłem RM na ustawieniach defaultowych po odpaleniu kompa, przy obciazeniu (render) zarowno RM jak i HWMonitor pokazuja mi ze renderuje na ok. 4,1GHz, a monitor zadan windowsa pokazuje wykorzystanie CPU na 88% i 3,3GHz~. Jak to mozliwe, i czemu jedno pokazuje tak a drugie tak ?

Jak ustawiam w RM na moj profil (3,8GHz i 1,2V) to monitor zadan windowsa pokazuje wykorzystanie CPU 100% i 3,8GHz. Nie bardzo moge to zrozumiec. Mimo ze wg RM renderuje mi na wiekszych napieciach i wiekszych GHz, to temperatury sa o 5 stopni mniejsze.

[mrys]

Nie traktuj Menedżera zadań Windowsa jako wiarygodne źródło informacji o parametrach pracy procesora. Nigdy.

W przypadku Ryzenów najpewniejszym źródłem jest RM. HW monitor w nowszych wersjach pewnie też (w starszych nie był w stanie poprawnie odczytać aktualnej częstotliwości poszczególnych rdzeni).

Nie bardzo też wiem, dlaczego chcesz udusić ten procesor? 3,8 Ghz to wartość nominalna ale jeżeli w czasie renderingu pracuje on z częstotliwością 4,14 GHz to nie oznacza, że jest podkręcony. Tyle osiąga w booście i jest to NORMALNY tryb jego pracy "prosto z pudełka". Paradoksalnie obcięcie go może przynieść gorszy skutek niż podkręcanie.

Z RM wynika, że masz bardzo porządny egzemplarz o dobrych parametrach sądząc po danych z HWInfo trzeci rdzeń jest najlepszy - boostuje do 4,6, czyli dokładnie według specyfikacji. Temperatura OK, energetycznie OK... Nie bardzo wiem, co tu zmieniać?

Nawet CTR nie jest konieczny. Zapewne udałoby się dzięki niemu zejść z napięciem do ok. 1,2 V i uzyskać wyższe częstotliwości na grupach rdzenie (typuję: CCX0 - 4416, CCX1 - 4460, CCX2 - 4316, CCX3-4316), temperatura pewnie podskoczyłaby o 3-4 stopnie a wydajnośc o jakieś 8-10 %. Ale to takie typowanie wciemno, bo równie dobrze mogłoby się nic nie zmienić.

W każdym razie gdybyś chciał użyć CTR  WCZEŚNIEJ(!!!) PRZECZYTAJ cały wątek na Guru 3d wraz z instrukcjami i opisami instalacji i użycia.

 

Reasumując - ja bym zostawił jak jest (ew. spróbował CTR). W żadnym razie bym go nie obcinał.

PS:

Acha, sprawdź czy masz ustawiony któryś z planów zasilania Ryzena w Windowsie.

 

Edytowane 5 Marzec 2021 przez mrys

[jarekhell1]

Ustawiony mam AMD Ryzen Balanced w Windowsie.

Zostawiłem finalnie w RM ustawienia na default, a w BIOSie ustawiłem napięcie na 1,15V, wszystko śmiga dobrze, temperatury przy długim obciązeniu do 68 stopni.

Zastanawia mnie jeszcze jedno, co oznacza EDC (CPU) ? W czasie renderu mam zawsze na 100%, to normalne czy cos nie tak ?

Edytowane 7 Marzec 2021 przez jarekhell1